Instrukcja:

Oszacuj wielkość rodziny :

 - słaba, średnia lub silna rodzina oraz miesiąc, w którym wykonano monitoring

Następnie uzupełnij liczbę roztoczy w odpowiednim kalkulatorze i porównaj wynik z progami.

Możesz także skorzystać z wykresów poniżej, aby szybko określić progi leczenia w zależności od siły rodziny i okresu monitorowania.

Uwaga!

Aby poprawnie wykonać dane badanie monitorujące, przeczytaj zasady i zalecenia na samym dole!

Przed badaniem konieczne jest oszacowanie wielkości rodziny. 

-W celu wykonania szacunków wystarczy podać miesiąc prowadzenia monitoringu pod danej wielkości rodziną -  słabą, średnią lub silną.

1. Do badania konieczna jest dennica osiatkowana z możliwością umieszczenia wkładki higienicznej.
2. Wkładka musi znajdować się pod całą dennicą.
3. Wkładka musi być zabezpieczona przed ucieczką lub wynoszeniem przez owady roztoczy Varroa destructor. Można użyć komercyjnych wkładek, pokrytych klejem lub posmarować wkładkę np. wazeliną.
4. Po włożeniu wkładki, najlepiej sprawdzać ją i zliczać roztocza co kilka dni (np. 2), wkładka powinna pozostawić w ulu co najmniej 7 dni ( najlepiej 14-21)
5. Monitoring należy wykonywać w rodzinach z czerwiem (najlepiej min. 3000 komórek  - 8 sektorów 10/10cm)
6. Błędne wyniki da wykonanie badania w rodzinach, które  są na progu osypania się przez warrozę.
7. Należy używać monitoringu tylko do szacowania w obecnej sytuacji, nie w przyszłości.
8. Po zliczeniu wszystkich roztoczy w danym czasie, dzielimy ich ilość przez ilość dni prowadzenia monitoringu -                                 ilość roztoczy / ilość dni monitorowania = średni  osyp dzienny
9. Tą wartość podstawiamy do kalkulatora i w zamian otrzymujemy poziom zarażenia rodziny - porównujemy z progami zarażenia lub konsultujemy poprzez wysłanie wyników.
10. Aby oszacować poziom zarażenia pasieki, nie trzeba badać wszystkich rodzin, wystarczy połowa rodzin (w małych pasiekach - do 20 uli - wszystkie). Na podstawie takiej próby możemy odnieść wynik i postępowanie, do całej pasieki.

Oszacuj wielkość rodziny :

1. Należy zaopatrzyć się w urządzenie do badania. Może to być własnoręcznie wykonane urządzenie (np. słoik z metalową siatką zamiast wieczka) lub komercyjne.
2. Aby wynik był adekwatny z rzeczywistą sytuacją, rodzina musi mieć czerw i populacja roztoczy nie może być bardzo mała. Dlatego badanie wykonujemy najlepiej od połowy kwietnia do września.
3. Należy wsypać kopiastą łyżkę cukru pudru do urządzenia. Następnie pobrać około 300 pszczół (100ml) z plastra z czerwiem. (aby osiągnąć dokładniejszy wynik można pobrać po 300 pszczół z trzech różnych plastrów z czerwiem i wyciągnąć średnią)
4. Pszczoły należy dokładnie obtoczyć w cukrze poprzez rolowanie urządzenia, następnie pozostawić na 3 minuty.
5. W kolejnym kroku odwracamy urządzenie siatką do dołu i energicznie wytrząsamy cukier wraz z roztoczami, przez 1 minutę,  na białą kartkę. (krok 4 i 5 można powtórzyć na tych samych pszczołach, aby otrzymać dokładniejszy wynik)
6. Zliczamy roztocza na kartce lub jeśli to trudne rozpuszczamy cukier w wodzie. Liczbę roztoczy z testu wpisujemy w odpowiedni kalkulator.
7. Otrzymujemy poziom zarażenia rodziny - porównujemy go z progami zarażenia lub konsultujemy poprzez wysłanie wyników.
8. Aby oszacować poziom zarażenia pasieki nie trzeba badać wszystkich rodzin. Do niedokładnych szacunków wystarczy ilość wzięta z tabeli szacunki dla pasieki. Na podstawie takiej próby możemy odnieść wynik i  postępowanie, do całej pasieki.

Zaznaczamy, że powyższe szacunki nie muszą odpowiadać faktycznej sytuacji i ich dokładność może znacznie się różnić. Z dużą ostrożnością należy szczególnie podchodzić do szacowania poziomów zarażenia w pasiece i progów krytycznych. Wartości progów krytycznych mogą bardzo się różnić, między innymi w zależności od środowiska, zagęszczenia populacji, genetyki i behawioru pszczół.

Artykuły naukowe, na których podstawie powstały powyższe kalkulatory i zalecenia:

- Gregorc, Aleš & Sampson, Blair. (2019). Diagnosis of Varroa Mite (Varroa destructor) and Sustainable Control in Honey Bee (Apis mellifera) Colonies—A Review. Diversity. 11. 243. 10.3390/d11120243.

- Manuela R. Branco, Neil A.C. Kidd, Robert S. Pickard. A comparative evaluation of sampling methods for Varroa destructor (Acari: Varroidae) population estimation. Apidologie, Springer Verlag, 2006, 37 (4), pp.452-461. ￿hal-00892192￿

-P A Macedo, J Wu & M D Ellis (2002) Using inert dusts to detect and assess varroa infestations in honey bee colonies, Journal of Apicultural Research, 41:1-2, 3-7

- S Martin, Population model for the ectoparasitic mite Varroa jacobsoni in honey bee (Apis mellifera) colonies: Ecological Modelling [Ecol. Model.], vol. 109, no. 3, pp. 267-281, 22 Jun 1998.

- Roth, Morgan. (2020). Biology and Management of Varroa destructor (Mesostigmata: Varroidae) in Apis mellifera (Hymenoptera: Apidae) Colonies. 11. 1-8. 10.1093/jipm/pmz036.

- Lee KV, Moon RD, Burkness EC, Hutchison WD, Spivak M. Practical sampling plans for Varroa destructor (Acari: Varroidae) in Apis mellifera (Hymenoptera: Apidae) colonies and apiaries. J Econ Entomol. 2010 Aug;103(4):1039-50. doi: 10.1603/ec10037. PMID: 20857710.

- Lee, Katie & Reuter, Gary & Spivak, Marla. (2010). Standardized Sampling Plan to Detect Varroa Density in Colonies and Apiaries. American Bee Journal. 150. 1151-1155.

- Delaplane, Keith & Van der Steen, Jozef & Guzman, Ernesto. (2013). Standard methods for estimating strength parameters of Apis mellifera colonies. Journal of Apicultural Research. 52. 10.3896/IBRA/1.52.1.03.

- Vincent Dietemann, Francesco Nazzi, Stephen J Martin, Denis L Anderson, Barbara Locke, Keith S Delaplane, Quentin Wauquiez, Cindy Tannahill, Eva Frey, Bettina Ziegelmann, Peter Rosenkranz & James D Ellis (2013) Standard methods for varroa research, Journal of Apicultural Research, 52:1, 1-54, DOI:   10.3896/IBRA.1.52.1.0 9 

- Gregorc, A.; Sampson, B. Diagnosis of Varroa Mite (Varroa destructor) and Sustainable Control in Honey Bee (Apis mellifera) Colonies—A Review. Diversity 2019, 11, 243. https://doi.org/10.3390/d11120243

- Johan N.M. Calis, Ingemar Fries, Stephen C. Ryrie. Population modelling of Varroa jacobsoni Oud.
Apidologie, Springer Verlag, 1999, 30 (2-3), pp.111-124. hal-00891572

- Jack CJ, Ellis JD. Integrated Pest Management Control of Varroa destructor (Acari: Varroidae), the Most Damaging Pest of (Apis mellifera L. (Hymenoptera: Apidae)) Colonies. J Insect Sci. 2021 Sep 1;21(5):6. doi: 10.1093/jisesa/ieab058. PMID: 34536080; PMCID: PMC8449538.

- Fani Hatjina, Cecilia Costa, Ralph Büchler, Aleksandar Uzunov, Maja Drazic, Janja Filipi, Leonidas Charistos, Lauri Ruottinen, Sreten Andonov, Marina D Meixner, Malgorzata Bienkowska, Gerula Dariusz, Beata Panasiuk, Yves Le Conte, Jerzy Wilde, Stefan Berg, Maria
Bouga, Winfried Dyrba, Hrisula Kiprijanovska, Seppo Korpela, Per Kryger, Marco Lodesani, Hermann Pechhacker, Plamen Petrov & Nikola Kezic (2014) Population dynamics of European honey bee genotypes under different environmental conditions, Journal of Apicultural Research, 53:2, 233-247, DOI: 10.3896/IBRA.1.53.2.05

- Pietropaoli, M.; Tlak Gajger, I.; Costa, C.; Gerula, D.; Wilde, J.; Adjlane, N.; Aldea-Sánchez, P.; Smodiš Škerl, M.I.; Bubniˇc, J.; Formato, G. Evaluation of Two Commonly Used Field Tests to Assess Varroa destructor Infestation on Honey Bee (Apis mellifera) Colonies. Appl. Sci.
2021, 11, 4458. https://doi.org/ 10.3390/app11104458

- Flores, J.M. & Gil-Lebrero, Sergio & Padilla, Francisco. (2015). Reliability of the main field diagnostic methods of Varroa in honey bee colonies. Archivos de Zootecnia. 64. 161-166.